Wanneer geven elkaar opvolgende dienstverbanden recht op een vast contract, wat zijn de regels rondom ontslag en wat is de hoogte van de transitievergoeding? Het is allemaal geregeld in de WAB, de Wet Arbeidsmarkt in Balans. Per 1 januari vinden op diverse punten ingrijpende wijzigingen plaats.
Een verbetering voor de arbeidsmarkt? Om dat te kunnen beoordelen, lichten we de belangrijkste veranderingen toe:
- Wanneer een tijdelijk contract vast wordt
- Mogelijkheden tot ontslag
- Wijziging Transitievergoeding
- Hogere kosten flexibele arbeid.
De Ketenregeling
De huidige ketenregeling schrijft voor dat bij elkaar opeenvolgende dienstverbanden er na 2 jaar recht is op een vast contract. Per 1 januari wordt dit verlengd naar 3 jaar. Er is geen overgangsregeling, de maatregel is dus ook van toepassing op contracten die voor 1 januari zijn ingegaan.
Voor tijdelijke arbeidscontracten betekent dit dat er gedurende 3 jaar maximaal 3 arbeidscontracten kunnen worden gegeven. De keten begint opnieuw na een onderbreking van minimaal 6 maanden. Nieuw is dat bij terugkerend tijdelijk werk deze periode bij CAO kan worden teruggebracht naar 3 maanden.
Verruiming ontslaggrond
Veelal beëindigen werkgever en werknemer een dienstverband in goed overleg, waarbij afspraken en ontslagvergoeding worden vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. Als dat niet lukt, dan kan de werkgever ontslag aanvragen bij de kantonrechter. Vanuit de huidige regeling verleent de kantonrechter alleen ontslag als volledig aan 1 ontslaggrond – zoals verstoorde arbeidsverhouding, verwijtbaar handelen, disfunctioneren, frequent ziekteverzuim of niet nakomen van re-integratieverplichtingen – wordt voldaan. Dit is vaak moeilijk aantoonbaar te maken, de kantonrechter wijst circa de helft van de ontslagaanvragen af.
De nieuwe regeling maakt nu ook ontslag mogelijk bij een optelsom aan niet voldragen ontslagredenen, bijvoorbeeld bij een verstoorde arbeidsverhouding na verwijtbaar handelen of veelvuldig verzuim vanwege disfunctioneren. Met de mogelijkheid om een combinatie van ontslaggronden aan te voeren, zal het percentage toegekende ontslagaanvragen stijgen. Als financiële compensatie voor het ontslag kan de rechter, bovenop de gewone transitievergoeding, een extra ontslagvergoeding bepalen tot maximaal 50% van de transitievergoeding.
Wijziging transitievergoeding
Met de huidige regeling hebben werknemers pas recht op een transitievergoeding na een dienstverband van minimaal 2 jaar. Vanaf 1 januari heeft elke werknemer recht op een transitievergoeding, dus ook na een kortdurend dienstverband.
In de nieuwe ontslagregeling WAB-regeling is de transitievergoeding wel lager, standaard een derde maandsalaris voor elk gewerkt jaar. Nu ontvangen ontslagen werknemers nog een half maandsalaris voor elk jaar dienstverband langer dan 10 jaar. Ook de gunstige overgangsregeling voor 50-plussers, waarbij zij na 10 jaar dienstverband een maand per dienstjaar transitievergoeding ontvangen, vervalt.
Voordeel voor werkgevers is dat zij vanaf 1 april 2020 een compensatievergoeding kunnen aanvragen als zij een langdurig arbeidsongeschikte werknemer ontslaan. De Regeling compensatie transitievergoeding geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 juli 2015.
Hogere arbeidskosten
Om werkgevers te stimuleren medewerkers in vaste dienst te nemen, betaalt de werkgever straks aanzienlijk minder aan ww-premie voor vaste werknemers dan voor medewerkers via een inleenconstructie of voor eigen werknemers met een tijdelijk contract.
Payrollkrachten krijgen recht op dezelfde primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden als werknemers die rechtstreeks bij de opdrachtgever in dienst zijn. Alle uitzendondernemingen worden in sector 52 geplaatst, waar een zeer hoge premie van toepassing is op de ziektewet.
Meer balans?
Die nieuwe ketenregeling biedt vooral meer flexibiliteit voor werkgevers, maar zij betalen daar wel een flinke rekening voor door de verhoogde kosten van flexarbeid. Werkgevers kunnen eerder ontslag aanvragen, werknemers kunnen een hogere financiële compensatie krijgen toegewezen. Per saldo hoeven werkgevers minder aan transitievergoeding te betalen, alleen werknemers met een dienstverband korter dan twee jaar profiteren van de gewijzigde regeling.
Met de nieuwe WAB loont het voor werkgevers om te investeren in een vast personeelsbestand met duurzaam inzetbare medewerkers. Dat kan door instrumenten in te zetten als loopbaanbegeleiding en jobcoaching om medewerkers optimaal te laten presteren, met tijdige outplacement als dat niet lukt en gedegen re-integratie bij ziekte.
Link
Proclaimer
Kennis is steeds in ontwikkeling. Theorieën worden gevormd, onderzocht, bevestigd en soms weer verworpen. Instrumenten en methoden worden ontwikkeld en in de praktijk en wetenschappelijk getoetst. Methoden en instrumenten op basis van ondeugdelijke theorieën, horen sowieso niet thuis in de praktijk van een professional die evidence based wil werken. Via deze serie blogs vatten we samen welke kennis wij op dit moment beschikbaar hebben over de instrumenten waar we mee werken. Een overzicht van de resultaten van ons speurwerk vind je op de gouden, groene en zwarte lijst voor coaching. Maar ook wij maken fouten en missen soms nieuwe informatie. Klopt onze conclusie niet, of zien we bepaalde bronnen over het hoofd, dan horen we dat graag op blog@idplein.nl.
